Naczynie wzbiorcze do CO — jak policzyć wymaganą pojemność

Naczynie wzbiorcze co to? To zamknięty zbiornik z membraną, który kompensuje przyrost objętości wody podczas nagrzewania. Bez niego ciśnienie rosłoby do zadziałania zaworu bezpieczeństwa, co grozi wyciekami i częstym uzupełnianiem wody. Dobór opiera się na objętości instalacji, rozszerzalności wody między temperaturą „zimną” i „gorącą” oraz na ciśnieniach: startowym (p0) i dopuszczalnym (pmax).

Dobór naczynia przeponowego — parametry wejściowe

• V_sys — objętość wody w instalacji (kotły, rury, grzejniki/podłogówka, bufor).
• e — przyrost objętości wody (między T_zimna a T_gorąca), orientacyjnie 0,03–0,04 dla 10→80 °C.
• p₀ — ciśnienie wstępne (statyczne + zapas; zwykle 1,0–1,3 bar w domach).
• p_max — maksymalne robocze (poniżej progu, który ma zawór bezpieczeństwa 3 bar dobór).

Kroki obliczeń: objętość, rozszerzalność, ciśnienia

1. Oszacuj V_sys (z dokumentacji źródła i odbiorników; dodaj rury, rozdzielacze, bufor).
2. Policz przyrost ΔV = V_sys × e (np. e=0,04 dla 10→80 °C).
3. Wyznacz wymagane V_nacz ≈ ΔV × (p_max/(p_max − p₀)); przyjmij zapas 10–20%.
4. Ustaw p₀ ≈ p_stat + 0,2 bar (p_stat zależy od wysokości słupa wody).

Przykład: V_sys=200 l, e=0,04 → ΔV=8 l. p₀=1,2 bar, p_max=2,5 bar ⇒ V_nacz≈8×(2,5/(2,5−1,2))≈15,4 l. Po dodaniu zapasu wybieramy 18–24 l. W większych układach (bufor) wartości rosną proporcjonalnie.

Zawór bezpieczeństwa 3 bar dobór a nastawy p0/pmax

Jeśli zawór jest 3 bar, przyjmij p_max ok. 2,5–2,7 bar, aby mieć bufor na wahania. p₀ ustaw pod wysokość statyczną (0,1 bar na każdy metr różnicy wysokości) + zapas. Zbyt niskie p₀ powoduje „brak pojemności” naczynia, zbyt wysokie – niepotrzebnie podnosi ciśnienie w zimnej instalacji.

Mini‑tabela: orientacyjne objętości instalacji

Mini‑tabela: przykładowe wyniki doboru

Polecane naczynia przeponowe

Naczynie przeponowe wzbiorcze do c.o. N 8 L 4 bar Reflex 8202501

Kompaktowe naczynie do małych, szczelnych układów grzejnikowych i niewielkich obiegów podłogowych, w których V_sys i przyrost objętości są ograniczone. Fabryczne ciśnienie wstępne można dopasować do wysokości statycznej instalacji, a maksymalne ciśnienie robocze 4 bar daje zapas w typowych układach z zaworem bezpieczeństwa 3 bar. To funkcjonalne rozwiązanie przy modernizacjach mieszkań i małych domów, gdzie liczy się oszczędność miejsca, prosta obsługa oraz przewidywalna praca przez sezon grzewczy.

Naczynie przeponowe do c.o. BASIC 36 L IBO 246156

Wszechstronne naczynie dla średnich instalacji (kocioł + podłogówka/grzejniki) z zapasem pojemności pozwalającym bezpiecznie przyjąć przyrost objętości przy typowych temperaturach roboczych. To dobry kierunek, gdy w instalacji masz kilka rozdzielaczy lub umiarkowany bufor, a zależy Ci na rzadkim „dobijaniu” ciśnienia i spokojnej pracy. Solidna konstrukcja i łatwy dostęp do wentyla ułatwiają okresową kontrolę p₀, co wprost przekłada się na długą i bezawaryjną eksploatację.

Naczynie przeponowe do c.w.u. BASIC 19 L IBO 246200

Przeznaczone do instalacji ciepłej wody użytkowej (CWU) – ogranicza zadziałania zaworu bezpieczeństwa grupy wodnej i „kap, kap” z odpływu podczas nagrzewu zasobnika. Membrana pracuje po stronie wody użytkowej, dlatego dobieraj je niezależnie od naczynia CO. W domach z 200–300‑litrowym zasobnikiem 19 l to częsty wybór, który stabilizuje ciśnienie podczas cyklu grzania i ogranicza zużycie armatury. Funkcjonalny element poprawiający kulturę pracy całego układu CWU.

Naczynie przeponowe wzbiorcze do c.o. N 80 L 6 bar Reflex 8210200

Duże naczynie do rozbudowanych instalacji z buforem lub kilkoma rozdzielaczami, gdzie całkowita objętość wody jest znaczna. Maksymalne ciśnienie 6 bar i pojemność 80 l dają szeroki margines na wahania temperatury i ewentualną rozbudowę układu. To dobór dla domów o dużej powierzchni, małych wspólnot lub instalacji, w których pragniemy zminimalizować częstotliwość korekt ciśnienia i zwiększyć rezerwę bezpieczeństwa w najchłodniejsze dni sezonu.

FAQ – najczęstsze pytania

Czy większe naczynie to zawsze lepiej?

Lepszy jest dobór „w punkt” + niewielki zapas; zbyt duże podnosi koszt, ale nie szkodzi pracy.

Co z p₀ po montażu?

Ustaw wg wysokości statycznej + zapas ~0,2 bar; kontroluj podczas przeglądów.

Czy naczynie CWU może zastąpić CO?

Nie. To inne medium i inna armatura – dobieraj niezależnie.

Wnioski eksperta

Policz V_sys, przyrost e i ustaw poprawnie p₀/p_max. zbiornik przeponowy dobrany z zapasem działa bezgłośnie i wydłuża życie instalacji — od zaworu bezpieczeństwa po pompę.