Jakie rury wybrać do instalacji CO – stal, PEX czy miedź?

Instalacja grzewcza to układ krwionośny budynku. Wybór rur to decyzja na 50 lat – tyle powinny wytrzymać bez awarii. Na rynku królują trzy materiały: tradycyjna miedź, nowoczesna stal zaciskana (Press) oraz uniwersalne tworzywa (PEX/PERT). Rury do instalacji CO które wybrać? Odpowiedź zależy od źródła ciepła, temperatury wody i... budżetu. PEX czy miedź do ogrzewania? A może stal węglowa? W tym artykule porównujemy te systemy pod kątem trwałości, estetyki (dla rur natynkowych) i łatwości montażu. Obalamy mity o rdzewiejącej stali i pękającym plastiku, wskazując, które najlepsze rury do ogrzewania domu sprawdzą się w kotłowni, a które w podłodze.

Stal węglowa (C-Stahl) – król kotłowni

Rury stalowe do centralnego ogrzewania w systemie zaciskanym (Press) to hit ostatnich lat. Są tańsze od miedzi, wyglądają estetycznie (srebrny ocynk), są sztywne (nie "falują" jak PEX) i montuje się je błyskawicznie bez spawania. Idealne do pionów i "orurowania" kotłowni. Ważne: nadają się tylko do układów zamkniętych (CO). W wodzie użytkowej (z tlenem) skorodują!

Miedź – szlachetność i bakteriostatyczność

Miedź to klasyka. Odporna na temperaturę, ciśnienie i starzenie. Ma właściwości bakteriostatyczne (ważne w wodzie pitnej). Jest idealna do małych, precyzyjnych instalacji oraz tam, gdzie rury są widoczne (estetyka). Lutowanie wymaga wprawy, ale systemy zaprasowywane zrewolucjonizowały pracę z miedzią. Wadą jest wysoka cena surowca.

PEX/PERT – elastyczność i cena

Rury wielowarstwowe (tworzywo-aluminium-tworzywo) to standard w rozprowadzeniu ogrzewania do grzejników (w posadzkach) i w podłogówce. Są tanie, elastyczne (zwoje po 200-600m) i odporne na korozję. Nie nadają się jednak do kotłowni stałopalnych (ryzyko przegrzania powyżej 95°C) i brzydko wyglądają prowadzone po wierzchu (krzywią się pod wpływem ciepła).

Tabela: Porównanie materiałów (Cena/Trwałość)

Przegląd rur z oferty Instalator24.pl

Rura ze stali nierdzewnej 1.4404 28 x 1,2 mm (sztanga 6 m) VESBO INOX STEEL IR28-6

Mercedes wśród rur. Stal nierdzewna (kwasoodporna 316L) to materiał wieczny. Odporna na każdą jakość wody, korozję i wysokie temperatury. Średnica 28 mm jest idealna do głównych magistrali wodnych i grzewczych. System zaciskany (Press) gwarantuje szybkość montażu. Wybierana do instalacji wody pitnej w szpitalach, hotelach i domach o podwyższonym standardzie.

Sprawdź produkt

Rura 15 x 1,2 mm (sztanga 6 m) KAN-therm Steel 1530207028

Ekonomiczne i solidne rozwiązanie do zamkniętych układów grzewczych (CO). Precyzyjna rura ze stali węglowej, ocynkowana zewnętrznie. Idealna do budowy estetycznych kotłowni i pionów. Dzięki sztywności wymaga rzadszego podparcia niż rury plastikowe. Łączona przez zaprasowywanie, co eliminuje ryzyko pożaru podczas prac remontowych (brak spawania/lutowania).

Sprawdź produkt

Rura wielowarstwowa PEX PERT PE-RT/Al/PE-RT 20 x 2 mm (100 m) KAN-therm ultraPRESS 1029196092

Uniwersalna rura do wszystkiego. Średnica 20 mm to standard do zasilania rozdzielaczy podłogówki lub podłączenia większych grzejników. Konstrukcja z wkładką aluminiową zapewnia 100% szczelność tlenową i pamięć kształtu (rura nie sprężynuje jak zwykły plastik). System UltraPress z sygnalizacją niezaciśnięcia daje pewność szczelności. Najlepszy wybór do instalacji chowanych w posadzkach.

Sprawdź produkt

Rura miedziana 505 22 x 1 mm - 1m Perfexim 70-505-2210-030

Klasyczna rura miedziana twarda w sztangach. Średnica 22 mm to odpowiednik stalowego 3/4 cala. Doskonała do instalacji gazowych, wodnych i grzewczych. Miedź jest materiałem szlachetnym, który nie zarasta kamieniem i nie starzeje się. Wymaga izolacji w instalacjach CO (miedź świetnie przewodzi ciepło, więc bez otuliny tracimy energię). Można ją lutować lub zaciskać.

Sprawdź produkt

FAQ – najczęstsze pytania

Czy stal węglową można dać do wody pitnej?

Absolutnie NIE! Stal węglowa w kontakcie z natlenioną wodą wodociągową szybko skoroduje (rdzawa woda, perforacja). Do wody pitnej tylko stal nierdzewna (Inox), miedź lub tworzywo (PEX/PP).

Czy PEX nadaje się do kotła węglowego?

Bezpośrednio przy kotle – nie. W przypadku zagotowania wody (powyżej 95°C), PEX może ulec deformacji. Pierwsze metry od kotła stałopalnego wykonuje się ze stali lub miedzi, dalej można przejść na PEX.

Czym ciąć rury stalowe?

Tylko obcinakiem krążkowym lub piłą wolnoobrotową. Użycie szlifierki kątowej ("bosza") przegrzewa materiał i niszczy warstwę ocynku, co prowadzi do korozji.

Czy można łączyć miedź z aluminium?

Bezpośrednio nie (korozja elektrochemiczna). W instalacjach zamkniętych z inhibitorem jest to dopuszczalne, ale lepiej stosować przekładki dielektryczne lub łączyć te materiały przez kształtki mosiężne/stalowe.

Wnioski eksperta

Nie ma jednej "najlepszej" rury. Do kotłowni i pionów wybierz stal węglową KAN-therm (szybkość, estetyka, cena). Do podłogówki i rozprowadzenia w wylewkach – PEX KAN-therm (brak połączeń, elastyczność). Do wody pitnej i gazu – miedź Perfexim lub stal nierdzewna Vesbo. Mieszanie systemów to dziś standard, który pozwala optymalizować koszty.