Jak zaprojektować układ rur PEX dla podłogówki – błędy, których lepiej unikać

Dobry projekt zaczyna się od OZC: znasz straty ciepła, więc wyznaczasz moc jednostkową posadzki i rozstaw pętli. Hasło projekt rury PEX sprowadza się do trzech zasad: (1) krótsze pętle są lepsze niż jedna bardzo długa, (2) zagęszczenie przy przeszkleniach poprawia komfort, (3) łagodne łuki zmniejszają opory i hałas. Dopiero gdy ustawisz rozstawy i przepływy, dobierasz średnice zasilania rozdzielaczy i liczby obiegów.

Najczęstsze błędy: długości, rozstawy, promienie gięcia

Pętla 16 mm dłuższa niż 100–120 m wymusza wyższe temperatury zasilania i pogarsza bilans; lepiej podzielić pomieszczenie. „Harmonijka” przy chłodnych ścianach daje „zimne pasy” – stosuj ślimak i zagęszczenie. Zbyt ciasne promienie gięcia zwiększają straty ciśnienia i ryzyko skrzypień. Izolacja i dylatacje to must‑have – brak brzegowej taśmy kończy się pęknięciami lub trzaskami przy cokole.

Dobór rur PEX średnica – kiedy 16, 20, 25 i 32 mm

16 mm to standard do pętli pokojowych, bo łatwo układa się w ślimaku i trzyma łagodne łuki. 20–25 mm stosujemy na magistralach i dłuższych odcinkach, gdy potrzebna jest niska strata ciśnienia bez podbijania temperatury. 32 mm rezerwujemy dla zasilania oddalonych rozdzielaczy lub wielu stref – to komfort pracy pomp i cisza w instalacji.

Montaż rur podłogówka – praktyczne wskazówki

Plan zaczynaj od najchłodniejszych stref (przeszklenia, narożniki), utrzymuj logiczne trasy start/koniec przy rozdzielaczu i unikaj krzyżowania pętli. Rozstaw dobieraj do warstwy wykończeniowej: w łazienkach gęściej, w strefach środkowych zwykle 15–20 cm. Po montażu przeprowadź próbę szczelności i strojenie przepływów – skróci to sezonowe „dogadywanie” się z automatyką.

Mini‑tabela: długości pętli vs średnica

Mini‑tabela: rozstawy pod różne strefy

Rury i średnice – rekomendacje

Rura wielowarstwowa PEX PERT PE-RT/Al/PE-RT 20 x 2 mm (100 m) KAN-therm ultraPRESS 1029196092

Średnica 20 mm to „złoty środek” dla magistral i dłuższych odcinków, gdzie chcesz ograniczyć spadki ciśnienia bez wymuszania wyższej temperatury zasilania. Aluminiowy rdzeń stabilizuje wymiarowo rurę i ułatwia prowadzenie prostych odcinków, zaś warstwy PE‑RT gwarantują trwałość w typowych warunkach pracy podłogówki. Taki przekrój poprawia równomierność zasilania kilku pętli przy jednym rozdzielaczu i realnie wspiera pracę pomp obiegowych, co finalnie przekłada się na cichą, stabilną eksploatację całego układu.

Rura wielowarstwowa PEX PERT PE-RT/Al/PE-RT 25 x 2,5 mm (50 m) KAN-therm ultraPRESS 1029196081

Wybierz 25 mm, jeśli rozdzielacz jest oddalony lub jedna magistrala ma zasilać wiele stref o sporych przepływach. Grubsza rura oznacza mniejszą prędkość i spadek ciśnienia, a więc mniej szumów i lepszą kulturę pracy. Wielowarstwowa konstrukcja ułatwia utrzymanie łagodnych łuków i przewidywalne zachowanie w posadzce, co przyspiesza montaż i zmniejsza ryzyko reklamacji związanych z akustyką albo „gorącymi pasami” na styku stref o różnym rozstawie pętli.

Rura wielowarstwowa PEX PERT PE-RT/Al/PE-RT 32 x 3 mm (50 m) KAN-therm ultraPRESS 1029196115

32 mm rezerwuj do głównych magistral zasilających oddalone rozdzielacze lub w dużych domach, gdzie jeden pion obsługuje kilka kondygnacji. Taki przekrój pozwala utrzymać niskie prędkości i niewielkie straty, co poprawia warunki pracy pomp i stabilizuje temperatury zasilania w całej instalacji. To inwestycja, która procentuje ciszą, przewidywalnością i elastycznością dalszej rozbudowy, gdy pojawią się nowe strefy lub potrzeba zwiększenia przepływów bez zmian w źródle ciepła.

Rura Blue Floor PE-RT EVOH 5-warstwowa 16 x 2 mm (600 m) KAN-therm 1829198223

Do pętli pokojowych wybór jest prosty: 16 mm z barierą antydyfuzyjną EVOH. Rura dobrze trzyma łuki, nie „ucieka” spod spinek i pozwala swobodnie układać gęste rozstawy w strefach przyokiennych. Efekt to równomierny rozkład temperatur posadzki, mniejsze wahania w salonie i łazience oraz niższe wymagane zasilanie, które sprzyja kondensacji w kotle i wysokiemu SCOP w pompie ciepła. To najpewniejsza baza pod trwały komfort w typowym domu jednorodzinnym.

FAQ – najczęstsze pytania

Ile pętli w salonie 35 m²?

Zwykle 2–3 pętle 16 mm; decyzję domyka rozstaw i straty ciepła.

Czy 20 mm nadaje się na pętle?

Raczej na magistrale; pętle 16 mm są łatwiejsze w układaniu i regulacji.

Co daje izolacja podłogówki pod rurą?

Ogranicza straty w dół, stabilizuje temperaturę i wspiera efektywność źródła.

Jak uniknąć skrzypień posadzki?

Stosuj taśmę brzegową, łagodne łuki, popraw rozstawy i nie przewymiarowuj długości pętli.

Wnioski eksperta

Projektuj od strat ciepła, nie od „szpilek” na planie. Krótsze pętle, właściwe średnice magistral i równoważenie przepływów dają cichy, stabilny układ o niskim zasilaniu.