Co to jest naczynie przeponowe i kiedy je montować?

Naczynie przeponowe co to? To element instalacji centralnego ogrzewania (c.o.) lub ciepłej wody użytkowej (c.w.u.), którego zadaniem jest kompensowanie wzrostu objętości wody pod wpływem temperatury. Bez niego instalacja mogłaby ulec uszkodzeniu wskutek nadmiernego wzrostu ciśnienia. Dzięki wbudowanej membranie, naczynie przeponowe stabilizuje ciśnienie w układzie i zwiększa bezpieczeństwo pracy systemu.

Jak działa naczynie wyrównawcze do c.o.?

Naczynie wyrównawcze do c.o. zbudowane jest z dwóch komór oddzielonych elastyczną membraną: jednej wypełnionej wodą, a drugiej sprężonym gazem (najczęściej powietrzem lub azotem). Gdy woda w instalacji się nagrzewa i zwiększa objętość, nadmiar trafia do zbiornika. Membrana ugina się, a gaz ulega sprężeniu, kompensując ciśnienie. Gdy temperatura spada, woda wraca z naczynia do instalacji.

Takie rozwiązanie eliminuje ryzyko uderzeń hydraulicznych i chroni elementy instalacji, takie jak kocioł, rury czy zawory.

Montaż naczynia przeponowego – zasady i lokalizacja

Montaż naczynia przeponowego powinien być wykonany zgodnie z zaleceniami producenta i zasadami hydrauliki:

• najczęściej montuje się je na powrocie instalacji, w pobliżu kotła,
• należy zapewnić łatwy dostęp do zaworu serwisowego i manometru,
• w systemach solarnych i c.w.u. stosuje się dedykowane naczynia przeponowe o podwyższonej odporności na temperaturę,
• zawsze należy zastosować zawór bezpieczeństwa, który zadziała w przypadku uszkodzenia naczynia.

Ciśnienie w zbiorniku przeponowym – jak je ustawić?

Ciśnienie w zbiorniku przeponowym to parametr kluczowy dla prawidłowej pracy instalacji. Standardowo ustawia się je na poziomie o 0,2–0,3 bara niższym niż ciśnienie robocze instalacji. Przykład:

• ciśnienie instalacji: 1,5 bara,
• ciśnienie w naczyniu: ok. 1,2–1,3 bara.

Ciśnienie w naczyniu sprawdza się manometrem (po stronie gazowej), przy spuszczonej wodzie z instalacji. Zbyt niskie ciśnienie prowadzi do braku kompensacji, a zbyt wysokie – do częstego zadziałania zaworu bezpieczeństwa.

Tabela: rodzaje naczyń przeponowych i zastosowanie

Polecane naczynia przeponowe z oferty Instalator24.pl

Naczynie przeponowe wzbiorcze do c.o. N 25 L 4 bar Reflex 8206301

Naczynie przeponowe Reflex o pojemności 25 litrów i ciśnieniu roboczym do 4 bar. Dedykowane do instalacji centralnego ogrzewania w domach jednorodzinnych. Wysoka jakość i trwałość membrany gwarantują długą eksploatację.

Naczynie przeponowe do c.o. BASIC 24 L IBO 246149

Ekonomiczne naczynie przeponowe o pojemności 24 l, przeznaczone do instalacji centralnego ogrzewania. Odpowiednie do mniejszych układów grzewczych, zapewnia skuteczną stabilizację ciśnienia.

Zbiornik przeponowy SOLAR ITALY 12 L IBO 512932

Naczynie przeponowe solarne o pojemności 12 l, przeznaczone do instalacji kolektorów słonecznych. Odporne na wysoką temperaturę i ciśnienie, zapewnia niezawodność w systemach solarnych.

Zbiornik przeponowy do c.o. i c.w.u. ITALY FIX 12 L IBO 210331

Uniwersalne naczynie przeponowe o pojemności 12 l, przeznaczone do instalacji c.o. i c.w.u. Dzięki kompaktowym wymiarom nadaje się do małych kotłowni i systemów grzewczych.

FAQ – najczęstsze pytania o naczynia przeponowe

Czy naczynie przeponowe trzeba uzupełniać?

Tak – należy okresowo kontrolować ciśnienie po stronie gazowej i w razie potrzeby dopompować powietrze.

Jak często sprawdzać ciśnienie w zbiorniku przeponowym?

Minimum raz w roku, najlepiej przed sezonem grzewczym.

Czy można zamontować kilka naczyń przeponowych?

Tak – w dużych instalacjach można łączyć kilka naczyń równolegle, aby zwiększyć ich pojemność.

Co się dzieje, gdy naczynie przeponowe ulegnie awarii?

Membrana może pęknąć, co prowadzi do braku kompensacji i częstego wyrzutu wody przez zawór bezpieczeństwa. Wtedy konieczna jest wymiana zbiornika.

Podsumowanie i wskazówki eksperta

Naczynie przeponowe co to? To element, który stabilizuje ciśnienie w instalacji c.o. i c.w.u., chroniąc ją przed uszkodzeniem. Naczynie wyrównawcze do c.o. powinno być montowane zawsze tam, gdzie woda podlega rozszerzalności cieplnej. Prawidłowy montaż naczynia przeponowego i regularna kontrola ciśnienia w zbiorniku przeponowym gwarantują bezpieczną i długotrwałą pracę systemu grzewczego. To niewielki element, który ma ogromne znaczenie dla całej instalacji.